Sektör Raporları A A

Toplam büyüklüğü yaklaşık olarak 2,5 trilyon dolar olan demir çelik sektörü, dünya ekonomisinin yaklaşık %3,8'ini oluşturmakta olup, doğrudan 6 milyondan fazla kişiye istihdam yaratmaktadır. Dünya demir çelik üretiminde Çin, ABD, Japonya, Hindistan ve Rusya ana üreticiler olarak göze çarpmaktadır. 2019 yılında Dünya Çelik Birliği (WSA) verilerine göre, dünyada 1.870 milyon ton demir çelik üretilmiştir. WSA verilerine göre, dört yıl üst üste büyüme ve 2019 rekor düzeyde 1.870 milyon ton üretimin ardından 2020 yılının ilk dokuz ayında yıllık %3,1 düşüşle 1.349 milyon ton üretim olmuştur.

Türkiye, 2019 yılında üretim bakımından Avrupa'da 2. ve dünyada 7. sırada yer alan önemli bir demir ve çelik üreticisidir. 2020 yılında Covid 19’un hem yurtiçi hem de küresel büyümeye etkisi ve demir çelik talebinin düşmesi, ticaret ve kur savaşları ile kotalar sektörü olumsuz etkilemesine rağmen Eylül ayından itibaren artan talep desteğiyle Türkiye’de ham çelik üretimi 2020 yılının ilk on ayında yıllık %4 artarak 29,1 milyon ton olmuştur.

Önümüzdeki dönemde, Türkiye'de inşaat ve beyaz eşya talebinin artması ve iktisadi koşulların iyileşmesiyle birlikte demir çelik talebinin artacağını düşünüyoruz. Dünya Çelik Birliği’nin (Worldsteel) verilerine göre Ekim ayında ham çelik üretiminde ilk 10 ülke incelendiğinde Çin, Türkiye ve İran ham çelik üretiminde artış kaydeden ülkeler olduğu görülmektedir.

Küresel GSYİH’nın yaklaşık %60 ve küresel nüfusun da yaklaşık %54’ünü oluşturan 4,9 milyar insan COVİD-19 salgını ve pandemi ilan edilmesiyle birlikte tamamen veya kısmı hem ekonomik hem de sosyal izolasyona maruz kalmıştır. Tam izolasyon yapan ülkelerde haftalık enerji talebi %25 düşüş yaşarken kısmi kapalı ülkelede ise bu oran %18’dir.

Enerji sektörü, birden fazla sektörle yakın ilişkisi nedeniyle Türkiye'de lokomotif sektör olarak kabul edilmektedir. Döviz kurlarındaki oynaklıklar, artan maliyet baskısı ve  yükselen enflasyon Türkiye enerji sektörü üzerinde son yıllarda en büyük etkiye sahiptir. Enerji üretiminde kullanılan kaynaklar ve bu kaynakların temini konusunda uluslararası ilişkiler, üretim ve dağıtım sistemlerine yönelik teknolojilerdeki hızlı gelişmeler, enerji tüketiminin olumsuz çevresel etkileri, artan maliyetler 2020-21 yıllarında enerji gündeminin öne çıkan başlıkları olmaya devam edecektir.

A&T Bank Ekonomik Araştırmalar olarak, bu yıl hazırladığımız sektör raporları serisinde Enerji sektörünü analiz ettik. Küresel ve Türkiye enerji piyasasını mercek altına aldığımız raporumuzda öncelikle ekonomik görünüm ve tahminlerimize de yer verdik.

Küresel olarak toplam büyüklüğü yaklaşık olarak 4,5 trilyon dolar olan otomotiv sektörü, dünya ekonomisinin yaklaşık %5'ini oluşturmakta olup, 80 milyon kişiye istihdam yaratmaktadır. Koronavirüs salgını hem talep hem de üretimdeki daralma ile birlikte düşen kapasite kullanımı ve artan sabit giderlerle otomotiv sektörü için tehdit oluşturmaya devam etmektedir. Bu etki nedeniyle 2020 yılında küresel otomotiv üretiminde %25 daralma tahmin ediyoruz. Koronavirüs nedeniyle otomotiv sektöründe küresel ticarette yaklaşık 5,7 milyar dolar kayıp hesaplanırken bu kayıbın sadece 2,5 milyar dolarını Euro Bölgesi oluşturmaktadır.

Türkiye’de otomotiv sektörü toplam üretimi 2019 yılında %5,7 oranında daralarak 1,5 milyon araca yaklaşmıştır. Bu üretim değeriyle Türk otomotiv sektörü üretimde dünyada 15. sırada yer almaktadır. 2019 başı itibarıyla sektörün üretim kapasitesi 1,7 milyon araçtır. 2019 yılında üretilen araçların %67’si otomobil, %33’ü ise ticari araçlar oluşmuştur. Üretilen otomobillerin %84’ü, ticari araçların ise %88’i ihraç edilmektedir. Avrupa ihracattan aldığı %90’nın üzerindeki payla sektörün en önemli ihraç pazarı konumundadır. 2019 yılında yurt içinde 492 bin araç satışı gerçekleştirilmiştir.

Beklentilerden iyi gerçekleşen Nisan ve Mayıs satışları ve faizlerdeki düşüş nedeniyle 2019 yılında 492 bin adet olan yurtiçi otomotiv pazar büyüklüğü tahminimizi 2020 yılı için 400 bin adetten 500 bin adete revize ediyoruz.